Təhlükəli Qida Kodları və Onların Təsirləri - 110, 129, 102, 536 və E171 

1. E110 - Sarı Portağal FQ (Sunset Yellow FCF)

• Kateqoriya: Sintetik rəngləndirici.
• İstifadə sahəsi: Şirniyyatlar, qazlı içkilər, dondurmalar, şirələr və desertlərdə geniş istifadə olunur.
• Təhlükələri:
  • Hiperaktivlik və diqqət pozğunluğuna səbəb ola bilər (xüsusilə uşaqlarda).
  • Allergik reaksiyalar yarada bilər.
  • Astma simptomlarını artırma riski var.
• Qadağalar: Norveç və Finlandiyada istifadəsi qadağandır.

2. E129 - Qarğıdalı Qırmızı AC (Allura Red AC)

• Kateqoriya: Sintetik qırmızı rəngləndirici.
• İstifadə sahəsi: Qazlı içkilər, tortlar, konfetlər və hazır yeməklərdə istifadə olunur.
• Təhlükələri:
  • Kanserogen təsirə malik ola bilər (heyvanlar üzərində aparılan təcrübələrdə görülüb).
  • Hiperaktivliyə və diqqət əskikliyi pozğunluğuna səbəb ola bilər.
  • Mədə-bağırsaq sistemində problemlər yarada bilər.
• Qadağalar: Avropa ölkələrində bəzi qida məhsullarında istifadəsi məhdudlaşdırılıb.

3. E102 - Tartrazin

• Kateqoriya: Sarı rəngli sintetik rəngləndirici.
• İstifadə sahəsi: Şirniyyatlar, konfetlər, qazlı içkilər və konserv məhsullarda istifadə olunur.
• Təhlükələri:
  • Hiperaktivlik və diqqət pozğunluğuna səbəb ola bilər.
  • Astmatik reaksiyalara səbəb ola bilər.
  • Allergiyaya meylli şəxslərdə allergik reaksiyalar (xüsusilə "aspirin triadı" olan insanlarda).
• Qadağalar: Avstraliya və Norveçdə istifadəsi qadağan olunub.

4. E536 - Kalium Ferrocyanide

• Kateqoriya: Qida stabilizatoru və antitopaqlaşma maddəsi.
• İstifadə sahəsi: Duz və duz əsaslı məhsullarda topaqlaşmanın qarşısını almaq üçün istifadə olunur.
• Təhlükələri:
  • Yüksək dozada qəbul edilərsə, sinir sisteminə zərər verə bilər.
  • Böyrəklər üçün toksik təsir göstərə bilər.
  • Uzunmüddətli istifadədə dəri xəstəliklərinə səbəb ola bilər.
• Qadağalar: İnsan sağlamlığına ziyanlı olduğu üçün məhdudiyyətlər tətbiq olunur.

5. E171 - Titan Dioksid

• Kateqoriya: Ağ rəngli rəngləndirici və örtük maddəsi.
• İstifadə sahəsi: Saqqız, şokolad örtükləri, süd məhsulları və diş pastalarında istifadə olunur.
• Təhlükələri:
  • Xərçəngə səbəb ola biləcək təsiri ilə əlaqədar narahatlıqlar var.
  • Həzm sistemi tərəfindən sorulmaz, lakin bədəndə yığıla bilər.
  • Hüceyrə DNT-sinə zərər verə bilər və kanserogen təsiri yarada bilər.
• Qadağalar: Avropa İttifaqında (2022-ci ildən etibarən) istifadəsi qadağan olunub.

Bu qida əlavələri qida sənayesində geniş istifadə olunsa da, onların insan sağlamlığına mənfi təsirləri elmi araşdırmalarla sübut olunmuşdur. Xüsusilə uşaqlarda hiperaktivlik, allergik reaksiyalar və hətta kanserogen təsirlər bu maddələrin təhlükəli olduğunu göstərir. Sağlam qidalanma üçün qida məhsullarının tərkibinə diqqətlə baxmaq və E kodları olan məhsullardan mümkün qədər uzaq durmaq vacibdir.

Qida alarkən etiketlərdəki E kodlarına diqqət edin və təbii məhsulları üstün tutun.