Müəllif: Publisist.az /Tarix: 2025-02-19 /Oxunma Sayı: 32

Sabun haram ola bilərmi? Donuz mənşəli maddələr və Haram tərkibli inqrediyentlər

İslam dininə görə donuzdan əldə edilən hər hansı bir maddə nəcis və haram hesab olunur. Sabun və kosmetik məhsullarda istifadə olunan bəzi maddələr donuzdan əldə edilə bilər. Bunlara aşağıdakı maddələr və E kodları aiddir:

1. Heyvani mənşəli yağlar və onların törəmələri

Bu maddələr adətən donuz yağı (lard) və ya mal-qara yağı (tallow) ola bilər. Əgər mənbəyi dəqiq göstərilməyibsə, donuz mənşəli olma ehtimalı var.

Sodium Tallowate – Heyvani yağdan hazırlanmış sabun duzudur. Mənbəyi halal olmalıdır.
Lard – Donuz yağıdır, haramdır.
Glycerin (E422) – Bitki və ya heyvan mənşəli ola bilər. Donuzdan əldə edilə bilərsə, haramdır.
Stearic Acid (E570) – Donuz yağı və ya mal-qara yağından əldə edilə bilər.
Myristic Acid – Əsasən heyvani yağlardan əldə edilir.
Palmitic Acid – Adətən palma yağıdır, lakin donuz yağı da ola bilər.
Oleic Acid (E570) – Heyvani və ya bitki mənşəli ola bilər.

2. Heyvani mənşəli emulqatorlar və əlavələr

Bu maddələr sabunun köpüklənməsi və sabit qalması üçün istifadə olunur.

E471 (Mono və Digliseridlər) – Bitki və ya heyvan mənşəli ola bilər. Donuzdan əldə edilərsə, haramdır.
E472 (a-f) – Yağ turşularının esterləri – Donuz yağı mənşəli ola bilər.
E474 (Saharozun esterləri) – Donuz yağı ola bilər.
E475 (Poligliserol esterləri) – Donuz mənşəli ola bilər.
E476 (Poliqliserol polirrisinoleat) – Donuz yağı ehtiva edə bilər.
E477 (Propilenqlikol esterləri) – Heyvan mənşəli ola bilər.

3. Heyvani mənşəli protein və jelatin əsaslı maddələr

Bu maddələr sabun və kosmetik məhsullarda nəmləndirici və qalınlaşdırıcı kimi istifadə edilir.

Gelatin (E441) – Əsasən donuz və ya mal-qara sümüklərindən əldə edilir.
Collagen – Donuz və ya halal kəsilməmiş heyvanlardan gələ bilər.
Keratin – Saç və dırnaq məhsullarında olur, donuz mənşəli ola bilər.
Elastin – Heyvan toxumalarından əldə edilir.
Lanolin – Qoyun yunu yağıdır, halal hesab edilir, lakin bəzi hallarda emal zamanı haram maddələrdən istifadə oluna bilər.

4. Spirt əsaslı əlavələr

Bəzi spirt tərkibli maddələr istehsal zamanı donuz yağı ilə əlaqəli ola bilər.

Ethanol / Alcohol Denat – Spirt tərkibli ola bilər, içki mənşəlidirsə, haram ola bilər.
Methanol, Propanol, Butanol – Sənaye spirti olub haram sayılmır.
Cetyl Alcohol – Adətən bitki mənşəlidir, lakin heyvan mənşəli də ola bilər.

Sabun Seçərkən Nələrə Diqqət Etməliyik?

Tərkibində heyvani mənşəli maddələr olan sabunlardan çəkinin. Xüsusilə Sodium Tallowate, Glycerin, Stearic Acid, E471, E472, Gelatin (E441), Collagen kimi maddələrə diqqət edin.
Halal sertifikatlı məhsullara üstünlük verin. IFANCA, JAKIM, MUI, Halal sertifikatı olan məhsulları seçin.
Vegan və ya bitki mənşəli (Plant-based) məhsullara üstünlük verin. Vegan etiketli məhsullar heyvani maddələr ehtiva etmir.
İstehsalçı şirkətdən soruşun. Əgər məhsulun halal olub-olmadığına əmin deyilsinizsə, istehsalçı şirkətə yazıb soruşa bilərsiniz.

Əgər sabunun halal olub-olmaması barədə şübhəniz varsa, bitki əsaslı və ya halal sertifikatlı məhsulları seçmək daha uyğun olar. Xüsusilə E471, E472, E441 (Jelatin), Sodium Tallowate, Glycerin, Stearic Acid kimi maddələrin mənbəyini yoxlamaq lazımdır.