Hüquq nədir və onun əsas prinsipləri nələri əhatə edir?

Hüquq, cəmiyyətin düzgün fəaliyyətinin təmin edilməsi üçün təyin olunmuş qaydalar və normativ sənədlərdən ibarət bir sistemdir. Bu sistem insanların münasibətlərini tənzimləyir və onların hak və məsuliyyətlərini müəyyənləşdirir.

Hüququn əsas prinsipləri, bir cəmiyyətdə və ya dövlətdə qanun və düzgünlüyü təmin etməyə yardım edir. Bu prinsiplər insanların bir-biriləri ilə münasibətlərini və dövlət ilə olan əlaqələrini qurur:

1. Adilliyyət və ədalət: Hüquq qaydalarının bütün insanlar üçün adil və ədalətli olması təmin edilməlidir. Bu, hüquqi qaydaların əsasını təşkil edir və insanların hüquqlarını qoruyur.

2. Mütləq dövlət qanununa tabe olma: Hüquq sistemləri ümumiyyətlə dövlət qanununa əsaslanır və insanların ona tabe olması tələb olunur. Hər kəs, qanuna riayət etməlidir və ona uyğun hərəkət etməlidir.

3. Hüququn üstünlüyü: Hüquq, dövlət və digər qurumların fəaliyyətinə nəzarət etmək və onları məhdudlaşdırmaq üçün lazımi bir vasitədir. Hüquq, dövlətin və qurumların müdaxilələrinin ədalətsiz olmamasını təmin edir.

4. Hüquqların qorunması: Hüquq sistemləri insanların hüquqlarını və mülkiyyətini qorumağa yönlənmişdir. Hüququn bu prinsipi, hər bir insanın hüquqlarının qorunmasını və qəbul edilməmiş müdaxilələrdən müdafiə edilməsini təmin edir.

5. Əzəmət hüququ: Hüquq, insanların öz hüquq və məsuliyyətlərini tanıyır və qoruyur. Hüququn bu prinsipi, insanların bir-birilərinin hüquqlarına hər zaman hörmət etmələrini və müdafiə etmələrini tələb edir.

Bu prinsiplər, hüququn əsasını təşkil edir və cəmiyyətdə ədalət və düzgünlüyü təmin etməkdə kritik rol oynayır. Hüquq sistemi insanların hüquq və məsuliyyətlərinin qorunmasını və cəmiyyətin qaydasına uyğun fəaliyyətini təmin edir.